Cuối năm, tranh thủ hoàn tất một vài món 'nợ' cuối cùng của năm 2013. Bài sau đây mình viết vào ngày rời Minnesota trở lại Việt Nam trên chuyến bay dài 31h đồng hồ từ Washington-San Francisco-Incheon-Danang.Cảm nhận đầu tiên của mình là Mỹ có một Khung thể chế và luật pháp (Institutions and governance structure) cực kỳ hoàn thiện. Điều này có lẽ chính là nền tảng quan trọng đóng góp vào hiệu quả hoạt động từ dịch vụ công ích đến sinh hoạt cá nhân trong một xã hội đa dạng. Một số dẫn chứng theo cảm nhận và quan sát của mình.
Lâu nay mình vẫn nghe trích 15-20% tổng kinh phí đề tài. Nhưng quả thật nếu phải trích 50-60% thì không biết tác giả đề tài sẽ nghiên cứu kiểu gì để ra được sản phẩm như đã trình bày trong đề cương. Rất nhiều người than phiền về thủ tục phiền hà trong các khâu thanh toán, hoặc được cấp tiền nghiên cứu quá chậm. Tuy nhiên hầu như không thấy ai lên tiếng, và vẫn tiếp tục tuân theo tỷ lệ 'chung chi' như kiểu có 'bàn tay vô hình' định hướng. Việc hợp lý hoá hoá đơn chứng từ nghiên cứu và chấp nhận mọi tiêu cực để có điểm công trình vô hình dung hạ thấp phẩm cách của người làm nghiên cứu khoa học, biến các nhà nghiên cứu thành đối tượng 'ăn xin' trong khi toàn bộ hệ thống cần tạo điều kiện tốt nhất để người làm nghiên cứu cho ra sản phẩm đạt chất lượng cao nhất. Không biết bao giờ mình mới đủ can đảm để 'xin' được một đề tài nghiên cứu? (dungo)
Cuối tuần nghe lại các bản Bolero ưa thích trong ánh nắng vàng ở Virginia. Hoá ra mình biết nhiều bài của nhạc sĩ Trúc Phương mà trước đây không hề biết gì về người nhạc sĩ tài hoa này. Theo Wikipedia thì ông được mệnh danh là 'Vua Bolero' của thập niên 60-70. Những bài hát của Trúc Phương khá quen thuộc với đời sống sinh viên mình trong những ngày cuối tuần ở KTX 8 TQP như: Nửa đêm ngoài phố, Chiều cuối tuần, Con đường mang tên em, Thói đời, Hai chuyến tàu đêm.
Nguyễn Thuỵ Kha
Cuối tuần nghe lại những bài hát do NS. Phạm Đình Chương sáng tác. Mình thích nhạc của ông vì có nét tài hoa riêng, đặc biệt là những năm sinh viên nghe thầy dạy đàn chơi bài 'Xóm đêm' hay bài 'Đôi mắt người Sơn Tây'. Đặc biệt nhất trong cuộc đời sáng tác của ông là bản nhạc 'Nửa hồn thương đau' - bài hát được khai sinh ở ranh giới giữa sự sống và cái chết của người nhạc sĩ trong một đêm tuyệt vọng. Đó cũng chính là nửa sau cuộc đời sáng tác của ông - mà theo như lời bình - là được chia 02 giai đoạn rõ rệt: trước và sau khi hạnh phúc gia đình tan vỡ, vận đúng vào câu người ta hay nói 'nghiệp cầm ca'.
Không có mấy quốc gia trên thế giới này có hẳn một ngày để vinh danh nghề giáo như Việt Nam với ngày 20.11 hàng năm (cho dù, xuất phát là từ ngày “Quốc tế Hiến chương các nhà giáo” của các tổ chức, công đoàn cách mạng, các nước trong khối XHCN cũ trước đây, dần dần chính thức trở thành Ngày Nhà giáo VN). Nhưng VN, từ trong truyền thống văn hóa lâu đời, đã là một dân tộc trọng người thầy: 
Bài viết thú vị ở nhiều vấn đề, ngay cả cách đặt tít bài cũng hay. Mấy điểm quan tâm:
Đọc bài báo dưới đây mình liên tưởng lại năm 2005-2006 đi hiện trường ở NĐ cùng thầy Đức. Lúc đó ghé thăm Hạt KL thì được các anh giới thiệu về thành tích của Hạt, trong đó có bảng hình ảnh hoạt động ghi nhận ngoài hiện trường. Nhìn vào bảng ước tính có khoảng gần 80% số ảnh là chụp lại cảnh thu giữ các phách gỗ đã được cưa xẻ ngay ngắn ở trong rừng. Thầy Đức buột miệng bảo 'vậy thì đây là hình ảnh về tình hình phá rừng chứ đâu phải về hiệu quả QLBVR'. Mình thấy quá đúng, vì bảo vệ kiểu gì mà gỗ bị chặt hạ, và cưa xẻ đến mức 'trắng cả rừng' như vậy rồi mới bị phát hiện và thu giữ.
Có nhiều bài dịch hay quá nên post link lại đây tổng hợp sau ni làm chuyên đề nghiên cứu:
Nghe cụm từ này lâu nay quen quá, thành ra ít khi ngẫm nghĩ nó là cái gì. Suy nghĩ nghiêm túc một chút thì cố gắng đừng để phải 'rút' thì có lẽ hay hơn là cứ luôn để khả năng 'rút' xảy ra! Vì mỗi khi mình nghĩ có thể còn có dịp để 'rút' (từ mới tiếng Anh gọi là 'rutable') thì trong đầu đã có tư tưởng làm cho xong việc, làm qua loa, và do vậy tư tưởng này chi phối ngay từ thiết kế ban đầu, thực thi, kiểm tra sản phẩm cuối cùng. Do vậy khả năng để cho ra sản phẩm chất lượng tốt cuối cùng là rất thấp, nếu không muốn nói là không thể hoàn thành được. Ai không tin thì đọc tiếp chuyện sau đây.
(Lời tựa) Bài này tóm lược lại 10 điều nghiên cứu sinh cần lưu ý khi cân nhắc lựa chọn giáo sư hướng dẫn cho mình ở các trường/viện đại học nước ngoài. Mặc dù đây là những kinh nghiệm quý giá cho Nghiên cứu sinh (bậc học tiến sỹ), nhưng điểm thú vị là rất nhiều ý trao đổi trong bài này có thể áp dụng trong hoàn cảnh lựa chọn/đề xuất giáo viên hướng dẫn làm luận văn ở bậc đại học hoặc cao học. Những ý trao đổi dưới đây chỉ đúng trong trường hợp học viên chủ động lựa chọn đề tài mình mong muốn được triển khai nghiên cứu, đề xuất với khoa/bộ môn đang theo học, và được chấp thuận. Trường hợp học viên được 'gán sẵn' một đề tài nào đó, và được chỉ định bởi một giáo viên hướng dẫn nào đó thì ... khỏi cần đọc tiếp phần sau (dzungo).
Cuối tuần ngồi lục lại tư liệu cũ trong ổ đĩa mang từ nhà theo, thấy thư mục '70 năm tình ca' của đài Úc. Lâu nay ít có thời gian để thưởng thức, nhưng với mình đây là bộ sưu tập đáng giá nhất về âm nhạc Việt Nam.